Amerika'da Lise Eğitimi

Amerika’nın bazı bölgelerinde öğrenciler ortaokul ve lise öğretimini beraber alırken bazıları 13 yaşında kadar (8. sınıf) ortaokula gittikten sonra 4 yıllık liseye geçerler. İlköğretimdeki gibi orta öğretimde de karma eğitim vardır. Amerika’daki liseler diğer ülkelerdeki liselere kıyasla daha büyüktür. Bazı kırsal bölgelerde ve banliyö bölgelerinde 2000 öğrenciden fazla kapasiteye sahip okullar bulunur.

Orta öğretim ve lise öğrencileri, genellikle İngilizce, matematik, fen bilimleri, sağlık bilimi, beden eğitimi ve sosyal bilimler (bunlar Amerikan tarihi ve hükümeti, coğrafya, dünya tarihi ve sosyal problemler gibi dersler kapsar) gibi derslerden oluşan zorunlu temel dersleri alırlar.

Lise öğrencilerinin akademik başarısı takip altına alınır ve en başarılı öğrenciler hızlandırılmış programa alınabilir. Zorunlu derslere ek olarak öğrenciler, gelecek akademik ve kariyer hedeflerine yönelik seçmeli dersler de alırlar. Seçmeli dersler öğrencilerin 9’dan 12’inci sınıfa kadar olan ders yükünün yarısını oluşturur. Öğrenciler her çeyrek dönemde 4 ders üzerine yoğunlaşır. Öğrencilerin kendi kabiliyet ve kapasitelerinin ötesinde çalışmaları için baskı yapılmaz.

Amerika’daki Eğitim Sistemi

Liseler, öğrencilerin gelecekteki üniversite eğitimlerine ya da kariyerlerine yönelik seçebilecekleri geniş ders seçeneği sunarlar. Dersler her okulda farklılık gösterir ve okulların ders programlarında belirtilir.

Öğrenciler 9. sınıfa başladıklarında kariyer planı yapmak ve bunun için en uygun dersleri seçmek adına rehberlik dersi almaya başlarlar. Rehberlik dersi, öğrenciler liseden mezun olup üniversiteye başladıklarında, özellikle 4 yıllık üniversitelerin ilk 2 yılında da devam eder.

Büyük okullar akademik, mesleki ve genel olmak üzere 3 alana odaklanmış seçmeli ders seçenekleri sunabilirler.

College ya da üniversite eğitimine devam etmek isteyen öğrenciler ders seçerken akademik fen bilimlerine (biyoloji, kimya, fizik), ileri matematiğe (cebir, geometri, trigonometri ve kalkülüs), ileri İngiliz edebiyatı, kompozisyon, sosyal bilimler ve yabancı dillere yoğunlaşırlar.

Mesleki eğitim 4 alanda eğitim sunar:

-Öğrencileri çiftlik yönetimi ve işletmesine hazırlayan tarım eğitimi

-Öğrencileri ticari hayata hazırlayan işletme eğitimi;

-Öğrencileri ev yönetimi, çocuk ve hasta bakımına hazırlayan ev ekonomisi eğitimi;

-Öğrencileri mekanik, üretim, inşaat ve diğer ticari alanlara hazırlayan ticaret ve sanayi eğitimi.

Liseden sonra iş hayatına atılmak isteyen öğrenciler yazma, stenografi, hesap tutma ve iş İngilizcesi derslerini seçerler.

Bir diğer program ise öğrencilere akademik ve mesleki programların özelliklerini bir arada sunan genel programlardır. Bu programlar öğrencileri belirli bir alan için eğitmek yerine, öğrencilere çeşitli ticaret ve endüstriyel alanlara yönelik giriş dersleri sunar.

Üniversiteye gitmek istemeyen ya da doğrudan bir iş alanına girmek istemeyen fakat eğitim fırsatlarından ve lise diplomasından yararlanmak isteyen öğrenciler genellikle bu programı tercih ederler.

Öğrenciler 12. sınıfı başarı ile tamamladıklarında lise diploması almaya hak kazanırlar. Lise mezuniyetlerinde de, üniversite mezuniyetlerindeki gibi, çeşitli seremoniler, kep atma törenleri, diploma törenleri ve konuşmalar yapılır.

Lisede Sporun ve Sosyal Aktivitenin Önemi

Beden eğitimi dersi dışındaki spor kulüplerine katılmak ders programı kapsamında değildir ve öğrenciler bunlara okul saatlerinin dışında katılırlar. Takım sporlarına dahil olmak oldukça popülerdir ve çoğu lisede öğrenciler için “okul takımında” yer almak, sınıfın en başarılı öğrencisi olmaktan daha önemlidir. Okul takımlarında yer almak üniversite eğitimi için burs kazanmada da oldukça önemlidir. Spor dışındaki okul etkinlikleri de ders saatleri dışında yapılır. Çoğu lisede öğrenciler tarafından çıkarılan bir okul gazetesi vardır. Kolejler ve üniversiteler, öğrencilerin ders dışında yaptıkları aktiviteleri de oldukça önem verirler.

Özel Okullar ve Devlet Okulları Arasındaki Fark Nedir?

Özel okullar devlet okullarına göre daha maliyetlidir. Bu maliyetler okulun sahip olduğu fonlara ve eğitimin ne tür bir teknolojiyle yapıldığına göre değişiklik gösterir.

Özel okullar kabul ettikleri öğrenci sayısı konusunda karar verebildikleri için sınıf mevcutları devlet okullarına göre daha düşüktür. Ancak devlet okulundaki öğretmenler lisans sahibi olmak zorunda iken, özel okul öğretmenlerinde böyle bir zorunluluk yoktur. Tabi özel okullar da en iyi eğitimi vermek istedikleri ve üst sıralarda yer almak istedikleri için kendi denetimlerini yapıp en iyi nitelikli öğretmenleri seçmek isterler.

Devlet okulları herkesi kabul etmek durumundadır ancak özel okullar kabul süreci öncesinde yaptıkları sınavlar veya mülakatlar ile kendi değerlendirmelerini yapabilmektedirler.

Ücretler ve Başvuru Tarihleri

Amerika Birleşik Devletlerinde ücretler ortalama olarak, yemek, aile yanı konaklama, ders kitapları, sağlık sigortası dahil yıllık USD 20.000- USD 35.000 arasındadır. Yurt konaklaması bulunan okullarda da fiyatlar aynı aralıktadır.

Fiyatlar lisenin bulunduğu eyalete, şehre ve okula göre değişmektedir.

Devlet lisesi programına başvuru yaparken iki dönemden birini seçebilirsiniz.

-Sonbahar dönemi için son başvuru tarihi 15 Nisan

-İlkbahar dönemi için son başvuru tarihi 1 Aralık

Özel liselerde başvuru tarihleri okuldan okula göre farklılık göstermektedir. Genellikle Ağustos veya Eylül ayında başlamaktadır, Şubat ayına kadar başvuruları kabul etmektedir.